De strijd om IT-talent: waarom Zeeuwse IT-bedrijven elkaar nodig hebben

We vechten om dezelfde mensen – en ondertussen loopt Zeeland leeg. Dit probleem is niet nieuw, maar wordt wel steeds urgenter. Terwijl de vraag naar digitale expertise explosief groeit, krimpt het aanbod. Als Zeeuwse IT-bedrijven blijven vissen in dezelfde kleine vijver van professionals, verliezen we allemaal. In deel 2 van onze serie over de Zeeuwse IT-sector, vertelt Bart de Ruijsscher waarom samenwerking de enige uitweg is. 

Voortbouwen op samenwerking 

In deel 1 van deze serie pleitte Thijs al voor meer samenwerking tussen Zeeuwse IT-bedrijven. Hij had gelijk toen hij schreef: "Door onze krachten te bundelen, kunnen we ervoor zorgen dat de ICT-dienstverlening in Zeeland lokaal blijft." Maar er is nog een dimensie die we niet kunnen negeren: zonder samenwerking verliezen we niet alleen opdrachten, maar ook ons talent. 

Een veranderende markt 

De IT-arbeidsmarkt is drastisch aan het verschuiven. Volgens recente cijfers daalde het aantal openstaande IT-vacatures landelijk met 40% naar ongeveer 6.900 in het derde kwartaal van 2024. Tegelijkertijd steeg het aantal werkloze IT'ers met 22% door reorganisaties en de impact van AI.  

Dat lijkt positief voor Zeeland, maar schijn bedriegt. Want juist nu de markt verschuift, worden de beste mensen nog selectiever. Ze kunnen kiezen – en ze kiezen vaak niet voor Zeeland. 

De Zeeuwse realiteit 

De provincie erkent het probleem: veel talent verlaat al op jonge leeftijd de provincie, en sectoren zoals ICT voelen een groot tekort aan personeel. UWV bevestigt dat de personeelskrapte in Zeeland vooral in ICT en techniek aanhoudend blijft, ondanks de landelijke verschuivingen. 

Met 1,9% van de Nederlandse bevolking heeft Zeeland verhoudingsgewijs minder IT-bedrijven dan het landelijk gemiddelde. Terwijl ICT-bedrijven landelijk 4,4% van alle bedrijven uitmaken volgens het CBS, blijft dit percentage in Zeeland achter. 

Het salarisgat blijft pijnlijk 

Het verschil in beloning tussen de Randstad en Zeeland is aanzienlijk. Volgens cijfers van Indeed (2024) en de Nationale Vacaturebank (2024) ligt het salaris voor developers in Zeeland gemiddeld bijna 40% lager dan in de Randstad. Dat is een pijnlijk verschil dat we niet kunnen negeren. 

Maar geld is niet alles. Volgens verschillende arbeidsmarkt- en UWV-rapporten vertrekken IT'ers uit Zeeland vooral vanwege: 

Gebrek aan doorgroei en specialisatie - De doorgroeikansen naar enterprise-architect, lead developer of AI-specialist zijn in Zeeland beperkt. De sector is kleiner dan in de Randstad en grote projecten gaan vaak naar steden als Amsterdam of Utrecht. 

Werken aan verouderde technologie - In Amsterdam en Eindhoven is het aanbod aan cutting-edge technologie groter. Er zijn in Zeeland wel vacatures op gebied van AI en machine learning, maar het aantal en de diversiteit is aanmerkelijk lager dan in de Randstad. 

Kleine arbeidsmarkt, weinig perspectief - Interessante, grootschalige digitaliseringsprojecten gaan vaker naar Utrecht, Amsterdam of Brainport Eindhoven. Daarnaast zijn er minder netwerkcontacten, minder gespecialiseerde collega's om mee samen te werken, en bieden culturele en sociale voorzieningen in de Randstad meer voor jonge IT'ers. 

De verborgen kosten van het tekort 

Het gebrek aan goed personeel raakt ons harder dan we denken. Stel je voor: je zoekt drie maanden naar een cloud-engineer. Geen succes. Wat doe je? Je splitst de functie op over twee junior medewerkers en huurt een externe consultant in. Resultaat: 40% hogere kosten dan gebudgetteerd. Dit scenario zullen veel Zeeuwse IT-bedrijven herkennen. 

Of neem de zzp-markt. Door het tekort aan vaste medewerkers moeten bedrijven noodgedwongen zzp'ers inhuren tegen €90-120 per uur. Projecten worden uitgesteld of afgeblazen, innovatieplannen belanden in de ijskast en soms moet je zelfs klanten weigeren omdat er simpelweg geen capaciteit is. 

De lange termijn: een somber scenario 

Stel je voor: we doen niets, dan is de helft van de huidige IT-bedrijven over tien jaar opgekocht of failliet. Zeeuws talent is vertrokken naar Amsterdamse bedrijven. Lokale kennis verspreidt zich over de Randstad. Zeeuwse bedrijven zijn volledig afhankelijk van grote partijen van buiten de provincie. 

Dit is geen doemdenken. In andere regio's is dit al gebeurd. Kijk naar delen van Noord-Nederland, waar de uitstroom van IT-talent een structureel probleem is geworden. 

Het Aanvalsteam Arbeidsmarkt: een goed begin 

De Provincie Zeeland heeft niet stilgezeten. Met het Aanvalsteam Arbeidsmarkt bundelen bedrijfsleven, Arbeidsmarktregio, onderwijsinstellingen en overheden de krachten. Hun drie ambities zijn helder: het vinden van Zeeuwse arbeidskrachten voor vacatures, het beter benutten van de beroepsbevolking en studenten, en het aantrekken van mensen van buiten de provincie. 

Ook is er het HR Netwerk Zeeland opgericht, dat inmiddels meer dan 800 leden telt. En ArbeidsmarktInZicht biedt waardevolle data over de regionale arbeidsmarkt. 

Dit zijn goede initiatieven. Maar voor de IT-sector moeten we specifieker zijn. We moeten niet alleen samenwerken binnen netwerken, maar ook heel concreet talent delen, samen opleiden en gezamenlijk optrekken. 

Samenwerking als oplossing 

Zoals Thijs al aangaf: samenwerking kan allerlei vormen aannemen. Voor het talent-vraagstuk betekent dit: 

1. Talent delen, niet stelen - Bij SatisfITeers kapen we geen mensen weg bij concurrenten. We lénen ze uit. Collega-bedrijf heeft security-specialist nodig? Prima. Win-win. 

2. Samen opleiden - Waarom apart stagiairs begeleiden? Een gezamenlijk traineeship met meerdere IT-bedrijven: kosten delen, kennis bundelen, breder perspectief voor young professionals. 

3. Grotere projecten aantrekken - Vijf Zeeuwse bedrijven samen = circa 50 specialisten met enterprise-ervaring én lokale kennis. Dan kunnen we die grote digitaliseringsprojecten wél binnenhalen. 

4. Zichtbare carrièrepaden bouwen - Junior bij bedrijf A → medior bij bedrijf B → architect bij bedrijf C. Zeeland als doorgroeiprovincie in plaats van vertrekpunt. 

Leren van Brainport Eindhoven 

Brainport Eindhoven heeft bewezen dat regionale IT-samenwerking werkt. Daar werken 130 bedrijven samen aan talent-ontwikkeling in een uniek triple-helix model tussen bedrijfsleven, overheid en onderwijs. Resultaat: Eindhoven trekt nu IT'ers áán uit de Randstad. 

Voor Zeeland stel ik voor om binnen de bestaande structuren van het Aanvalsteam Arbeidsmarkt een Zeeuwse IT-alliantie op te richten. Een talent-pact waarbij we niet bij elkaar wegkopen, maar wel samen opleiden. Een IT-campus Zeeland met HZ en Scalda, met praktijkgerichte opleidingen door en voor de sector.  

Een oproep 

Aan mijn collega's in de Zeeuwse IT: laten we anders naar onze markt kijken. De vijver is beperkt, maar samen kunnen we hem groter maken. Door kennis te delen, talent samen op te leiden en gezamenlijk op te trekken waar mogelijk. 

Aan Zeeuwse organisaties: geef lokale IT-partijen een eerlijke kans. Ja, we zijn misschien iets duurder dan een zzp'er. Maar we investeren in de regio, leiden mensen op, en zo zijn er over tien jaar nog. 

Aan jonge IT'ers: de provincie wil jullie stem horen! Meld je aan voor de klankbordgroep via de website van Provincie Zeeland. Help mee om Zeeland aantrekkelijker te maken voor IT-talent. 

De uitdaging van IT-talent kunnen we alleen samen oplossen. Of we laten het gebeuren. De keuze is aan ons. 

Geïnspireerd?  

Dit is deel 2 van een serie blogs over de Zeeuwse IT-sector. Later in deze serie: de kloof tussen beleid en praktijk.  

Wil je eens doorpraten over dit onderwerp? Of zie je zelf ook kansen voor samenwerking? Neem contact met me op door hieronder op een van de buttons te klikken. 

Ik drink graag een keer koffie met je.  

Geen vraag, maar wel geïnspireerd? Volg onze LinkedIn-pagina of schrijf je in voor onze blogs.